ذهن آگاهی چیست و چطور باعث موفقیت ما می شود

ذهن آگاهی چیست
به بیان ساده، ذهن آگاهی شما زمانی اتفاق می افتد که از افکار، احساسات و اَعمال خود آگاه باشید. به عبارت دیگر، افکار، احساسات و اَعمال خود را در هر موقعیت، به طور کامل حس کنید.
برای این که ذهن آگاهی را تجربه کنید، این تمرین ساده را انجام دهید. مغزتان را از هر گونه فکر خالی کنید و رویِ تنفستان تمرکز کنید. به حسِ تنفس توجه کنید. به صدایی که ایجاد میکند، گوش دهید و به بالا و پایین شدن قفسهی سینهتان نگاه کنید. سعی کنید این کار را حداقل به مدت یک دقیقه انجام دهید.
این تمرین سادهی مدیتیشن، مصداق ذهن آگاهی است و دربارهی توجه کردن به چیزی است که در هر لحظه تجربه میکنید.
در زندگی امروزه، تمرین ذهن آگاهی میتواند چالشبرانگیز باشد. ما دائما به واسطهی گوشیهای هوشمند، رسانههای اجتماعی، حجم کار رو به افزایش و روابط و نیازهای توأم با آن، گرفتار حواس پرتی میشویم. ذهن آگاهی، توانایی حضور کامل در زندگی پرمشغلهی روزمره و لذت بردن از انواع تجربیات را به ما میدهد.
مزایای ذهن آگاهی چیست
ذهنآگاهی، مزایای مهم و زیادی دارد. ذهن آگاهی با تقویت هوش هیجانی (Emotional Intelligence: EI) همراه است. زمانی که هوش هیجانی شما بالا باشد، از افکار، احساسات، کلمات و اَعمال خود آگاه هستید و تأثیر آنها بر دیگران را درک میکنید. این خودآگاهی به این معناست که شما به دیگران توجه کامل میکنید، حرفهایی نمیزنید که ناخواسته سبب رنجش آنها شود و قادر هستید در لحظه، قدردان وقایع مثبت زندگیتان باشید.
روشهای تقویت ذهن آگاهی
۱. ذهن آگاهی را تمرین کنید
بسیاری از ما بخش زیادی از روز را صرف فکر کردن به گذشته و آینده میکنیم و معمولا، کارهای روزمره را به صورت خودکار و بدون تمرکز انجام میدهیم. مغز ما میتواند جریانهای فکری بیپایانی را در خود جای دهد که دنیای پیرامون ما را مشاهده و قضاوت میکنند.
به جای این که بگذارید افکارتان، حواس شما را پرت کنند، حوصله به خرج دهید و افراد، اشیا و موقعیتهای پیرامون خود را مشاهده کنید. به جای تمرکز کردن روی افکارتان، به پیرامونتان توجه کنید.
۲. درنگ کنید
ذهن آگاهی دربارهی حضور داشتن در لحظه است. برای درنگ کردن و توجه کردن، باید آگاهانه تلاش کنید. به چیزی که احساس میکنید، میشنوید، میبویید و میبینید، فکر کنید.
سعی کنید با جدیت تمام، هر یک از کارهایتان را به نوبت تمام کنید. چندوظیفهای بودن سبب میشود احساس نابسامانی و آشفتگی کنید و این حالت بر پایین آمدن کیفیت کار شما اثر میگذارد. بهتر است بهنوبت روی هر یک از کارهایتان تمرکز کنید.
اگر دچار حواسپرتی شدید، نه اَعمالتان را قضاوت کنید و نه حس بدی پیدا کنید. کافی است بهآرامی توجهتان را به مسیر درست هدایت کنید، با انگیزه کار و تمرکز کنید.
۳. به کارهای روزمره توجه کنید
راه دیگر تقویت ذهن آگاهی انتخاب کاری است که بهصورت روزمره آن را انجام میدهید، اما اینبار به شیوهی دیگری دربارهی آن فکر کنید. برای مثال، کارهای دفتری، شستن ظروف یا جارو کردن برگها.
به جای پرت شدن حواستان، روی فعالیتی که در لحظه انجام میدهید، تمرکز کنید. کاغذ را بین انگشتانتان احساس کنید، سرما و گرمای آب را روی دستانتان احساس کنید یا به صدای برگها هنگام جارو کردن، گوش دهید.
سعی کنید حداقل پنج دقیقه روی فعالیتهای روزمره تمرکز کنید. شاید با انجام این کار، لذتتان از انجام آنها بیشتر شود و پس از اتمام آنها، نسبت به قبل حس بهتری داشته باشید.
۴. احساسات خود را بپذیرید
در طول روز، چند بار افکار و احساسات خودتان را قضاوت میکنید؟ مثلا با خود میگویید: «من نباید این احساس را داشته باشم» یا «این فکر وحشتناکی است».
بخشی از آگاه بودن به این معناست که افکار و احساساتتان را به صورت «درست» یا «غلط» قضاوت نکنید. در عوض، افکار و احساساتتان را بپذیرید و سعی کنید بیطرف بمانید.
۵. مدیتیشن را تمرین کنید
یکی از بهترین راههای پرورش ذهن آگاهی، تمرین روزانهی مدیتیشن به مدت چند دقیقه است.
سعی نکنید به محض نشستن، به حالت خاصی برسید. ذهن شما احتمالا درگیر نقشهها، خیالبافی و خاطرات است. وقتی اسیر این جریانات فکری بیپایان میشوید، افکارتان یا خودتان را قضاوت نکنید، فقط حواستان را دوباره به زمان حال معطوف کنید. به تنفستان فکر کنید، به احساسی فکر کنید که بدنتان تجربه میکند و روی چیزهایی که میتوانید ببینید و بشنوید، تمرکز کنید.
هدف انجام تمرین مدیتیشن این نیست که «دست از فکر کردن بردارید»؛ بلکه هدف این است که در لحظه حضور داشته باشید. بهمرور زمان، آگاهی شما در طول تمرین مدیتیشن بالا میرود و به اوقات دیگر روز هم منتقل میشود.